Алдан нэhилиэгэр кэлиҥҥи сылларга угут дьыллар тураннар, ходуhа үксэ ууга баран, оттуур кыах суох буолан, үгүс ыал сүөhүтүн эhэргэ күhэллэр. Ол курдук 2009 с. тохсунньу 1 күнүгэр нэhилиэк үрдүнэн 1313 ынах сүөhү иитиллэн турбут буоллаҕына, 2016 с. тохсунньу 1 күнүгэр нэhилиэк үрдүнэн 957 ынах сүөhү кыстаан турар. Көрөрбүт курдук ынах сүөhү ахсаана аҕыйыыр. Бу, биллэн турар, үчүгэйэ суох көстүү. Ол эрээри кэлин сылларга бу нэhилиэккэ эдэр дьон бааhынай хаhаайыстыба тэринэн үлэлээн эрэллэрэ, ынах сүөhү ииттэр буолбуттара кэрэхсэниэн сөп. Эдэр күүс киирбитэ номнуо биллибит. 2014 с. нэhилиэк үрдүнэн 209,3 тонна үүт туттарыллыбыт буоллаҕына, ааспыт сыллаахха 352,6 тонна үүт туттарыллара ситиhиллибит. Ити иhигэр бааhынайдар 2014 с. 26,1 тонна үүтү туттарбыт буоллахтарына, былырыын 95,8 тоннаны туттарбыттар. Онон нэhилиэк туттарбыт үүтүн 27,1 бырыhыанын кинилэр биэрбиттэр, эбэтэр сыл иhигэр үүтү туттарыы кээмэйин 3,7 төгүл үрдэппиттэр.
Нэhилиэк тыа хаhаайыстыбатыгар специалиhа А.А.Голикова этэринэн нэhилиэккэ баар бааhынай хаhаайыстыбалартан 4-дэ ынах сүөhү, үhэ сылгы, ынах сүөhү, 6-та сылгы уонна биир хаhаайыстыба сылгы, ынах сүөhү, сибиинньэ иитиитинэн дьарыктаналлар эбит. Кинилэртэн алталара эдэрдэр. Онон бу нэhилиэккэ
тыа хаhаайыстыбатын сайдыытын кэскилэ эдэр бааhынайдар илиилэригэр киирбит.
Алдан нэhилиэгин бааhынайдарыттан биир эрэнэ кэтэhэр хаhаайыннарынан Федот Федотович Лукин буолар диэтэххэ сыыспаппыт. Кини оҕо сааhа, ийэтэ Христина Михайловна эдэриттэн совхоз отделениетыгар ыанньыксытынан үлэлиир буолан, сибэккилээх сыhыылардаах, хойуу оттоох күөх чээлэй кырдаллардаах, түптэ буруота сыттаах сайылык титииктэригэр ааспыта. Онон оҕо эрдэҕиттэн сүөhүгэ сыстаҕас. Ол да иhин 19 сылы быhа Культура дьиэтигэр үлэлээн баран, ааспыт сыллаахха кэтэх хаhаайыстыбатыгар тирэнэн, бааhынай хаhаайыстыба тэринэн, үлэтин саҕалаабыт. Биhиги Федот Федотович сүөhүлэрин уулата тахсаары сырыттаҕына көрсөн, үлэтин хайдах саҕалаан эрэрин туhунан ыйыталаспыппытыгар:
— Хаhаайыстыбабын былырыын тэриммитим уонна саҥа саҕалаан эрэр фермердэр куонкурустарыгар кыттан, Грант ылбытым. Ол Граным харчытынан 4 ыанар ынаҕы, 18 субан сүөhүнү атыыласпытым...
Н.ИОВЛЕВ.
