Ахсынньы 27 күнүгэр 2016 сыл устата бастыҥ көрдөрүүлэри ситиспит үлэ маяктара биирдиилээн дьон уонна тэрилтэлэр «Таатта улууһа» муниципальнай оройуон дьаһалтатын тэрийиитинэн «2016 сыл түмүктэрэ» үөрүүлээх тэрээһин Таатта народнай театрын 2017 сылы көрсүһэ киэргэммит саалатыгар ыытылынна.
Эбии үөрэхтээһин сылын түмүктүүр быыстапканы «Сатабыл» оҕо айар дьоҕурун сайыннарар киин, Ф.С.Аргунов аатынан Тааттатааҕы оҕо искусствотын оскуолата, эдэр юннаттар станциялара, И.Г.Федосеев аатынан оҕо спортивнай оскуолата тэрийдилэр. Быыстапкаҕа спортка, айар дьоҕурга, айылҕа уонна наука алтыһыыларын оҕоҕо тиэрдии үлэтэ киэҥник көрдөрүлүннэ. Улуус баһылыга М.М.Соров, солбуйааччылар Н.И.Унаров, И.А.Сивцева, А.И.Попов, улуус депутаттарын мунньаҕын бэрэссэдээтэлэ, нэһилиэктэр баһылыктара, тэрилтэлэр салайааччылара быыстапкаҕа көрдөрүллүбүт үлэ оҕону эбии үөрэхтээһин саҥаттан саҥа көрүҥнэринэн кэҥэтиллэн иһэрин бэлиэтээн, биһирээн көрдμлэр, ситиһиллибит түмүктэр утумнаахтык салҕаналларыгар баҕа санааларын тиэртилэр.
2016 сыл бастыҥ көрдөрүүлээхтэрин чиэстиир үөрүүлээх тэрээһин «Доҕордоһуу» оҕо образцовай народнай ансаамбылын үҥкүүтүнэн саҕаланна.
Улуус баһылыга М.М.Соров эҕэрдэ тылыгар быйылгы сыл устата норуот хаһаайыстыбатын бары салааларыгар Таатта улууһа өрөспүүбүлүкэҕэ бастыҥнар ахсааннарыгар сылдьарынан, бары үлэ коллективтарыгар, биирдиилээн туруу үлэһит дьоҥҥо сүгүрүйэн туран барҕа махталын биллэрдэ, итии-истиҥ эҕэрдэтин тиэртэ.
РФ үөрэхтээһиҥҥэ уонна наукаҕа министиэристибэтин Бочуотунай грамотата Ытык Күөллээҕи оҕо саадын иитээччитигэр Е.П.Голиковаҕа, РФ сибээскэ уонна маассабай коммуникацияҕа министиэристибэтин Бочуотунай грамотата «Таатта» хаһыат техническэй редакторыгар В.В.Башаринаҕа, муниципальнай тэриллиилэр Бүтүн Россиятааҕы конгресстарын Махтал суруга «Дьүлэй нэһилиэгэ» МТ баһылыгар О.Д.Осиповка, «СӨ ыччат политикатыгар туйгуна» бэлиэ «Дьохсоҕон нэһилиэгэ» МТ баһылыгар П.Е.Захаровка дохсун ытыс тыаһынан туттарылынна.
«СӨ үөрэҕириигэ туйгуна» бэлиэ Ытык Күөл 1№-дээх орто оскуолатын омук тылын учууталыгар Л.Н.Саввинаҕа, Тааттатааҕы лицей омук тылын учууталыгар Я.И.Поповаҕа, «СӨ муниципальнай сулууспатын бэтэрээнэ» бэлиэ «Уус Амма» МТ кылаабынай специалиһыгар А.Т.Григорьеваҕа, «Таатта улууһугар спорт уонна физическэй культура сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ педагогическай үлэ уонна спорт бэтэрээнигэр, чөл олох пропагандиһыгар Н.И.Куличкиҥҥа туттарылыннылар.
РФ олохтоох бэйэни салайыныы Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр салаатын «Олохтоох бэйэни салайыы сайдыытыгар кылаатын иһин» Бочуоттаах бэлиэнэн наҕараадаланнылар: Таатта улууһун депутаттара А.М.Уваров уонна В.В.Никифорова, «Тааттыныскай нэһилиэк» МТ социальнай боппуруостарга кылаабынай
специалиһа Е.Н.Дедюкина. Таатта улууһун депутаттарын Сэбиэтин Бочуотунай Грамоталара нэһилиэктэр баһылыктарыгар П.Д.Петровка (Даайа Амма), М.Г.Аржаковка (Октябрьскай), С.В.Сунхалыровка (Тыараһа), А.И.Кулачиковка (Орто Амма), Дь.А.Старостиҥҥа (Хара Алдан), В.Ю.Борисовка (Алдан); «Таатта улууһа» МО экономика салалтатын начальнигар И.И.Потаповка, «Якутскэ-
нерго» Тааттатааҕы учаастагын инспекторыгар А.С.Большаковка, «Тааттаавтодор» ААХ суоппарыгар В.В.Белолюбскайга, автогрейдериһигэр Н.Н.Поповка, кран суоппарыгар С.С.Протопоповка туттарылыннылар.
«Таатта улууһа» МО үлэҕэ үрдүк көрдөрүүлэр иһин анал бэлиэлэрэ салааларынан маннык туттарылыннылар:
«Таатта улууһугар олох-дьаһах хаһаайыстыбатын сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ ОДьКХ Таатта-тааҕы салаатын сүрүннүүр специалиһыгар Д.К.Сотрудниковка, Хара Алданнааҕы учаастак маастарыгар В.А.Новгородовка, Хара Алданнааҕы хочуолунай кочегарыгар Ю.Г.Винокуровка; «Таатта улууһугар ыччат политикатын сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ Таатта улууһун үлэ уонна нэһилиэнньэ социальнай көмүскэлигэр салалтатын начальнигар М.П.Тарасовка, индивидуальнай предпринимателлэр А.Н.Новиковка, К.Т.Потаповка; «Таатта улууһугар доруобуйа харыстабылын сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ Тааттатааҕы киин балыыһа бэтэрээнэ В.М.Слепцоваҕа, «Таатта улууһугар автомобильнай транспорт сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ индивидуальнай предприниматель Г.И.Нестеровка; Таатта улууһун социальнай объектарын тутууларыгар тус кылаатын иһин улуус баһылыгын махтал суруга «Монтажник» кооператив бэрэссэдээтэлигэр А.М.Ханиҥҥа үөрүүлээх ытыс тыаһынан туттарылыннылар.
2016 сыл тупсаҕайдык туттан олоруу Сылыгар элбэх үтүө түмүктэрдээх үлэни ыыппыттарын иһин улуустааҕы хамыыһыйа Махтал суруга «Тааттыныскай нэһилиэк» МТ социальнай боппуруостарга кылаабынай специалиһыгар Е.Н.Дедюкинаҕа уонна «Дьүлэй нэһилиэгэ» МТ дьаһалтатын коллективыгар туттарылынна.
Тупсаҕайдык туттан олорууну тэрийиигэ, тэрээһиннээх үлэни ыытыыга нэһилиэктэринэн күрэхтэһиигэ бастакы бөлөххө бастакы миэстэ «Тааттыныскай нэһилиэк» МТ (баһылык Е.И.Павлов), иккис – «Алдан нэһилиэгэ» МТ (баһылык В.Ю.Борисов), үһүс – «Игидэй нэһилиэгэ» МТ (баһылык Р.А.Захаров), иккис бөлөххө бастакы миэстэ «Уус Амма» МТ (баһылык Е.В.Васильев), иккис – «Амма нэһилиэгэ» МТ (баһылык С.С.Соров), үһүс – «Дьүлэй нэһилиэгэ» МТ (баһылык О.Д.Осипов) буолбуттарынан дохсун ытыс тыаһынан наҕараадаларын туттулар.
2016 сыл түмүгүнэн салааларга бастыҥнарынан ааттаммыттар наҕараадаларын киэн туттар салайааччыларбыт, ситиһиилээх үлэһиттэр ис сүрэхтэриттэн үөрэн, долгуйан туран туттардылар. РФ Киинэ Сылынан наҕараадалары туттарда СР культуратын туйгуна, кинофикация бэтэрээнэ С.В.Теряков «Киинэ устуу бырайыагар бастыҥ меценат» Саха НКИХ Тааттатааҕы салаатыгар (сал. В.Н.Матвеева), «Бастыҥ документальнай киинэ», «Мама, папа и я» киинэ иһин Ариан Федосеевка, «Бастыҥ уус-уран киинэ», «Сэрии тыйыс тыына» киинэ иһин А.В.Поповка (Игидэй), «Бастыҥ видеоклип», «Таатта – олоҥхо дойдута» киинэ иһин Софрон Варламовка, Тааттатааҕы лицей 10 кылааһын үөрэнээччитигэр, «Киинэ эйгэтигэр бастыҥ социальнай бырайыак», «Үтүө хас биирдии сүрэххэ» бырайыагынан Л.Д.Ковлековаҕа.
Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр тупсаҕайдык туттан олоруу сылын түмүгүнэн бастыҥнарга наҕараадалары туттарда СӨ Ил Дарханын Гранын хаһаайына, Тааттыныскай нэһилиэк баһылыга Е.И.Павлов. «Сахалыы тыыннаах сиэдэрэй дьиэ» - И.Т., В.В.Боппосовтар (Уолба), «Саҥалыы технологияны олоххо киллэрии» - Т.Н., Н.А.Муруновтар (Ытык Күөл), «Дойдум тупсаҕай көстүүтүгэр үйэлээх бэлэх», «Тааттаавтодор» ААХ (ген. дир. И.И.Бочонин), «Нэһилиэк территориятын тупсарыыга бастыҥ бырайыак» (Чымынаайы), «Нэһилиэги көҕөрдүүгэ бастыҥ тэрилтэ», Ойуунускай аатынан Таатта народнай театра.
«Таатта улууһугар үөрэҕирии сылын бастыҥнара» анал ааттары 2016 сыллааҕы «Сыл бастыҥ учуутала» өрөспүүбүлүкэтээҕи куонкурус лауреата, Тааттатааҕы лицей биологияҕа учуутала М.П.Данилова туттарда.
«Эбии үөрэхтээһин бастыҥ педагога» О.П.Полускиҥҥа (эдэр натуралистар станциялара), «Сыл бастыҥ
общественнай түмсүүтэ» «Талбаана» эбэлэр, эһэлэр түмсүүлэрэ (сал. А.Н., П.С.Никифоровтар), «Сыл бастыҥ оскуолата» Туора Күөл орто оскуолата (дир. И.Н.Гуляев), «Бастыҥ оҕо социальнай бырайыага» «Туллукчаана» оҕо сада (сал. М.Д.Кривошапкина), «Бастыҥ оҕо общественнай түмсүүтэ» «Ситик» оҕо түмсүүтэ (сал. М.Д.Алексеева).
Сылы түмүктүүр үөрүүлээх тэрээһин бэлиэ түгэнинэн олоҥхо декадатыгар бөлөҕүнэн олоҥхолооһуҥҥа,
түөлбэ олоҥхолорун үйэтитиигэ, тарҕатыыга нэһилиэктэринэн көрүү-куонкурус кыайыылаахтарыгар наҕараадалары туттарыы буолла. Бастакы миэстэлээх Чөркөөх, иккис миэстэлээх Ытык Күөл, үһүс миэстэлээх Уус Таатта олоҥхоһуттарын бөлөхтөрө инники күөҥҥэ тахсан, үөрэ-көтө наҕараадаларын туттулар. Таатта улууһугар олоҥхону пропагандалааччы, уһуйааччы, дьоҕурдаах дьону түмээччи, «Удьурҕай» түмсүү салайааччыта Р.С.Маркова-Жиркова Ийэ олоҥхоһут П.Е.Решетников-Көһөҥө Бүөтүр анал стипендиятынан наҕараадаланна уонна алгыстаах тойугунан харда биэрбитэ сонуннук, сэргэхтик көһүннэ, дохсун ытыс тыаһынан биһирэннэ.
Улуус 2016 сылга бастыҥнарын биир дойдулаахпыт Дарья Лаврова уонна саха эстрадатын артыыһа Гаврил Шепелев ырыанан, кэрэ музыканан эҕэрдэлээтилэр. Кэлэр 2017 сылга өссө үрдүк таһаарыылаахтык, киэҥ далааһыннаахтык үлэлиэҕиҥ, чэгиэн-чэбдик, быйылгы тэтими ыһыктыбакка, кэлэр кэмҥэ өссө элбэҕи оҥоруоҕуҥ диэн баҕа санаалаах тарҕастыбыт.
В.ВИНОКУРОВ.
